เมื่อดูภาพนกที่มีความคมชัดนักถ่ายภาพบางคนอาจคิดว่าหากมีเลนส์ทางยาวโฟกัสสูงก็สามารถถ่ายภาพในลักษณะนี้ได้ แต่ความจริงอาจไม่ง่ายอย่างที่คิด เพราะนอกจากเทคนิคต่างๆ ที่นักถ่ายภาพต้องใช้เกี่ยวกับการถ่ายภาพนกแล้ว การใช้เลนส์ที่มีทางยาวโฟกัสสูงยังต้องการทักษะและเทคนิคที่แตกต่างจากเลนส์อื่นด้วยเพื่อทำให้ภาพมีความคมชัด ทำให้แม้แต่นักถ่ายภาพที่มีประสบการณ์เมื่อใช้เลนส์ซูเปอร์เทเลโฟโต้ถ่ายภาพครั้งแรก ก็ยังอาจประสบปัญหาเรื่องความคมชัดของภาพได้ โดยต่อไปนี้เป็นคำแนะนำในการใช้เลนส์ทางยาวโฟกัสสูงเพื่อที่จะไม่ให้มีปัญหาเรื่องความคมชัดตามมาภายหลัง
ใช้การทำงานลดการสั่นไหวของภาพที่เหมาะสม
เลนส์ซูเปอร์เทเลโฟโต้มักมีการทำงานลดการสั่นไหวของภาพมากกว่าหนึ่งโหมด ซึ่งการเลือกใช้โหมดที่เหมาะสมสามารถสร้างความแตกต่างในเรื่องความคมชัดของภาพได้ โดยทั่วไปเลนส์ซูเปอร์เทเลโฟโต้มักมีการทำงานลดการสั่นไหวของภาพสองโหมดให้เลือกใช้ ซึ่งโหมด 1 ปกติมักเหมาะสำหรับใช้ถ่ายภาพทั่วไป ดังนั้นจึงควรเป็นโหมดที่นักถ่ายภาพตั้งทิ้งไว้เสมอ ส่วนโหมดที่สองมักสำหรับการแพนกล้อง ซึ่งเป็นโหมดที่เหมาะสำหรับการถ่ายภาพโดยการเคลื่อนกล้องหรือแพนกล้องในขณะถ่ายภาพ โดยมักเป็นโหมดที่นักถ่ายภาพนกใช้ เมื่อถ่ายภาพนกหากจะเปลี่ยนโหมดการทำงานลดการสั่นไหวของภาพในขณะที่นกเริ่มบินอาจจะไม่ทัน ดังนั้นนักถ่ายภาพจึงควรสังเกตพฤติกรรมของนกเพื่อที่จะปรับตั้งโหมดนี้ล่วงหน้า อย่างไรก็ตามเลนส์จากแต่ละผู้ผลิตอาจมีโหมดการทำงานลดการสั่นไหวของภาพที่แตกต่างกัน ดังนั้นนักถ่ายภาพควรตรวจสอบเรื่องนี้ให้แน่ใจ
อย่างไรก็ตามเมื่อใช้ขาตั้งกล้องร่วมด้วยนักถ่ายภาพควรปิดการทำงานลดการสั่นไหวของภาพที่เลนส์ เพราะเมื่อเปิดการทำงานไว้ระบบจะมีการสั่นเล็กๆ ซึ่งส่งผลไปถึงกล้องที่อยู่บนขาตั้งกล้องด้วย
ใช้ความเร็วชัตเตอร์ที่เหมาะสม
คำแนะนำที่ดีที่สุดในเรื่องการเลือกใช้ความเร็วชัตเตอร์คือใช้ความเร็วชัตเตอร์อย่างน้อย 1/ทางยาวโฟกัสของเลนส์ ซึ่งหมายความว่าหากใช้เลนส์ทางยาวโฟกัส 500 มม. ความเร็วชัตเตอร์ที่ควรใช้คือ 1/500 วินาทีหรือสูงกว่า เพราะหากใช้ความเร็วชัตเตอร์ตํ่ากว่านี้อาจทำให้เกิดการสั่นของกล้องซึ่งส่งผลต่อความคมชัดของภาพได้ แต่หากเลนส์ที่ใช้มีการทำงานลดการสั่นไหวของภาพก็จะสามารถช่วยให้ใช้ความเร็วชัตเตอร์ได้ตํ่ากว่าคำแนะนำนี้ อย่างไรก็ตามเพื่อความแน่ใจว่ความเร็วชัตเตอร์ตํ่าที่สุดที่นักถ่ายภาพแต่ละคนสามารถใช้ร่วมกับเลนส์และการทำงานลดการสั่นไหวของภาพได้คือเท่าใด ควรมีการทดลองถ่ายภาพดูก่อนที่จะถ่ายภาพจริง โดยเฉพาะเมื่อซื้อเลนส์มาใหม่
อย่างไรก็ตามคำแนะนำเรื่อง 1/ทางยาวโฟกัสเลนส์ นี้ใช้กับกล้องฟูลเฟรมเท่านั้น ซึ่งหากใช้กล้องที่มีเซ็นเซอร์ภาพ APS-C จะต้องนำครอปแฟกเตอร์ของเซ็นเซอร์มาร่วมด้วย เช่นหากใช้กล้องที่มีครอปแฟกเตอร์ 1.5 กับเลนส์ 500 มม. ความเร็วชัตเตอร์ตํ่าสุดที่ควรใช้คือ 1/750 วินาที
ปรับรูรับแสงมากขึ้นหากเป็นไปได้
เมื่อถ่ายภาพนกระยะชัดมีบทบาทสำคัญในการช่วยทำให้วัตถุโดดเด่นจากฉากหลัง ซึ่งเมื่อถ่ายภาพด้วยรูรับแสงกว้างสุดจะช่วยทำให้นักถ่ายภาพลดระยะชัดลงส่งผลให้นกมีความคมชัดโดยที่ฉากหลังเบลอจากการพ้นระยะโฟกัสได้ แต่ก็ไม่ได้หมายความว่านักถ่ายภาพจะต้องใช้แต่รูรับแสงกว้างสุดเสมอไป เพราะหากเป็นไปได้นักถ่ายภาพควรเลือกใช้รูรับแสงที่มีความคมชัดสูงสุดของเลนส์ ซึ่งโดยปกติแล้วมักเป็นรูรับแสงที่แคบกว่ารูรับแสงกว้างสุด 2-3 สตอป จึงหมายความว่าหากใช้เลนส์ที่มีรูรับแสงกว้างสุด F4 ที่รูรับแสง F8 หรือ F11 มักเป็นรูรับแสงที่เลนส์ให้ความคมชัดสูงสุด ซึ่งกับเลนส์ซูเปอร์เทเลโฟโตแล้วที่รูรับแสงเหล่านี้ยังให้ภาพวัตถุที่เด่นจากฉากหลังอยู่ ดังนั้นจึงเป็นทางเลือกที่ดีหากจะใช้เลนส์ 500 มม. โดยหรี่รูรับแสงที่ F8 หากไปเป็นได้
เลี่ยงทางยาวโฟกัสสูงสุดของเลนส์ซูมซูเปอร์เทเลโฟโต
เลนส์ซูมซูเปอร์เทเลโฟโตส่วนใหญ่มักไม่ให้ความคมชัดที่สุดที่ทางยาวโฟกัสสูงสุด เช่นเลนส์ซูม 150-600 มม. โดยทั่วไปความคมชัดที่ 600 มม. จะลดลงอย่างชัดเจนเมื่อเทียบกับช่วงซูม 500 มม. ดังนั้นหากนักถ่ายภาพสามารถเข้าใกล้นกได้ด้วยตนเองเพื่อเลี่ยงการซูมไปที่ทางยาวโฟกัสสูงสุดก็จะทำให้ได้ความคมชัดมากขึ้น โดยนักถ่ายภาพสามารถหาค้นหาทางยาวโฟกัสที่มีความคมชัดสูงสุดและความคมชัดที่ลดลงของเลนส์ที่ใช้ได้ด้วยการทดสอบถ่ายภาพที่ทางยาวโฟกัสต่างๆ ของเลนส์
จำกัดระยะโฟกัสหากสามารถคาดการการเคลื่อนที่ได้
หากนักถ่ายภาพพบว่าการหมุนวงแหวนโฟกัสของเลนส์ซูเปอร์เทเลโฟโตยากเนื่องจากมีความหนืด การทำงานของมอเตอร์สำหรับออโตโฟกัสก็ยากไม่แพ้กัน และโดยทั่วไปเลนส์ซูเปอร์เทเลโฟโตมักโฟกัสช้ากว่าเลนส์ทางยาวโฟกัสที่สั้นกว่า โดยแม้แต่เลนส์ที่โฟกัสได้เร็วยังอาจใช้เวลาเกือบหนึ่งวินาทีเพื่อโฟกัสจากระยะใกล้สุดไปยังระยะไกลสุดของเลนส์ แต่นักถ่ายภาพจะมีตัวช่วยเพื่อให้สามารถโฟกัสได้เร็วขึ้นคือ Focus Limiter ของเลนส์หรือการทำงานจำกัดระยะโฟกัสเพื่อให้เลนส์ไม่ต้องโฟกัสในระยะใกล้ โดยทั่วไป Focus Limiter จะแสดงระยะการโฟกัสอย่างชัดเจนที่ด้านข้างกระบอกเลนส์ซึ่งมีสองระยะให้เลือกคือโฟกัสจากระยะใกล้สุดจนถึงอินฟินิตี้ และไกลออกไปเช่น 10 เมตรถึงอินฟินิตี้ ซึ่งหากถ่ายภาพนกที่กำลังบินอยู่โดยแน่ใจว่าจะไม่ต้องถ่ายภาพในระยะที่ใกล้กว่า 10 เมตรควรเลื่อนสวิตช์ Focus Limiter มาที่ช่วงโฟกัสนี้ซึ่งจะทำให้กล้องหาโฟกัสตั้งแต่ระยะ 10 เมตรขึ้นไป
ใช้ขาตั้งกล้อง
โดยทั่วไปนักถ่ายภาพสัตว์ป่ารวมทั้งนกมักจะใช้ขาตั้งกล้องร่วมด้วย ไม่ใช่ด้วยเหตุผลในเรื่องความคมชัดเท่านั้นแต่เพื่อการรองรับนํ้าหนักของเลนส์ด้วยจากนํ้าหนักที่มากของเลนส์ และโดยทั่วไปเลนส์ซูเปอร์เทเลโฟโตมักจะมีวงแหวนติดขาตั้งกล้องที่เลนส์ซึ่งควรใช้จุดนี้ เพื่อติดเลนส์กับขาตั้งกล้องแทนการติดกล้องกับขาตั้งกล้อง นอกจากนี้โดยการใช้ขั้ตั้งกล้องจะทำให้นักถ่ายภาพสามารถให้ความสนใจไปกับสภาพแวดล้อมและการเคลื่อนที่ของนกแทนการกังวลกับเรื่องนํ้าหนักเลนส์
ใช้ปุ่ม AF-On
หากนักถ่ายภาพไม่ใช่ปุ่ม AF-On ด้านหลังกล้องเพื่อล็อกโฟกัสที่นก จะทำให้ต้องกดปุ่มชัตเตอร์ลงครึ่งหนึ่งอยู่ตลอดเวลาเพื่อล็อกโฟกัส ซึ่งด้วยการทำสิ่งนี้อาจทำให้มีการสั่นเล็กๆ ที่กล้องได้ แต่ด้วยปุ่ม AF-On จะเป็นการใช้ปุ่มหนึ่งด้านหลังกล้องเพื่อโฟกัสโดยเฉพาะซึ่งจะช่วยให้สามารถบาลานช์นํ้าหนักของกล้องได้ในขณะกดปุ่มเพื่อโฟกัส ซึ่งไม่เพียงช่วยลดการสั่นของกล้องลงแต่ยังทำให้สามารถถ่ายภาพต่อเนื่องได้เร็วมากขึ้นด้วย
ใช้เวลาสองถึงสามวันเพื่อฝึกใช้
แม้จะเป็นนักถ่ายภาพที่มีประสบการณ์ แต่หากเพิ่งเริ่มใช้เลนส์ซูเปอร์เทเลโฟโต ควรที่จะใช้เวลาสองสามวันก่อนออกไปถ่ายภาพจริงเพื่อฝึกใช้เลนส์ซูเปอร์เทเลโฟโตถ่ายภาพนกในพื้นที่ใกล้ๆ เพื่อดูว่าความเร็วชัตเตอร์ตํ่าสุดเท่าใดที่ยังสามารถถ่ายภาพให้มีความคมชัดได้เมื่อใช้มือถือกล้องถ่ายภาพหรือเมื่อใช้ขาตั้งกล้อง รวมไปถึงฝึกการใช้ปุ่ม AF-On เพื่อโฟกัสหากปกติแล้วไม่เคยใช้ปุ่มนี้
ดับเครื่องรถยนต์
เมื่อถ่ายภาพนกจากรถยนต์เมื่อสถานที่เหมาะสำหรับถ่ายภาพอยู่ใกล้ถนน แม้จะเป็นสถานที่ซุ่มถ่ายภาพที่ดีซึ่งจะไม่สามารถความระแวงให้แก่นกมากนัก แต่การสั่นของเครื่องยนต์รถอาจส่งผลต่อความคมชัดของภาพได้หากไม่ใช้ความเร็วชัตเตอร์ที่สูงมากพอ โดยเฉพาะเมื่อพาดเลนส์กับขอบหน้าต่างของรถแม้จะใช้ถุงทรายเพื่อช่วยลดการสั่นของเครื่องยนต์ที่มาสู่เลนส์แล้วก็ตาม ดังนั้นการดับเครื่องยนต์ของรถจึงเป็นทางเลือกที่ดี
เรียบเรียง : กองบรรณาธิการ
อย่าลืมกด Like เพจ FOTOINFO เพื่อติดตามและอัพเดทข่าวสารใหม่ๆ อย่างทันท่วงทีกันนะคร๊าบ ^^
หากเห็นว่าบทความนี้มีประโยชน์ ฝากกดไลค์และแชร์ด้วยนะครับ
FOTOINFO มี LINE@ OFFICIAL แล้ว !!! อย่าลืมแอดไลน์ @FOTOINFO (หรือสแกน QR Code ในภาพนี้)
ขอบคุณครับ
ติดตาม FOTOINFO ได้ทั้งรูปแบบนิตยสาร Free Copy, e-magazine ฟรีดาวน์โหลด และช่องทางอื่นๆออนไลน์ได้ที่
Line@ : @fotoinfo
YouTube : Fotoinfo Channel
Website : fotoinfomag.com
e-magazine : issuu.com/fotoinfomagazine
ติดตามเทคนิค ความรู้เรื่องการถ่ายภาพ กิจกรรมถ่ายภาพ และสิทธิประโยชน์มากมาย ส่งตรงถึงคุณ ได้ที่นี่ FotoinfoPlus
หรือสนใจสาระความรู้ด้านการถ่ายภาพที่น่าสนใจอื่นๆ ได้ที่นี่
